Twee jaar geleden zag de wereld er voor jou en mij heel anders uit dan nu. Werkgevers wilden bij gebrek aan werk graag reorganiseren.
Dat wil zeggen ze wilden minder vaste kosten, en minder vaste dienstverbanden voor werknemers. Er werden vertrekregelingen en vervroegde uittredingsregelingen afgesproken.
Flexwerken was in opkomst en in vele vormen mogelijk, bij vooral nieuwe werkgevers. Tijdens de coronapandemie werd veelvuldig personeel gezocht voor de GGD teststraten, corona priklocaties of je kon aan de slag als pakket bezorger. De overheid trok de schatkist open om ruimschoots vergoedingen aan bedrijven te geven, zodat mensen hun baan konden behouden.
En zie nu, ruim een half jaar na afschaffing van de meeste corona maatregelen. Er wordt moord en brand geschreeuwd vanwege de krapte op de arbeidsmarkt. We zijn weer in de hausse van 2019 waarbij er meer banen open staan dan dat er werklozen zijn. Deze krapte op de arbeidsmarkt zorgt misschien voor een sterkere onderhandelingspositie voor VHS tijdens de cao-onderhandelingen, maar baart mij ook veel zorgen. Kan het werk nog wel goed gedaan worden? Kan diegene die collega’s mist de werkdruk nog wel volhouden? Natuurlijk wordt er volop geïnvesteerd in automatisering, en dat zal voor een deel zeker helpen. Maar de grote vraag blijft voor alle werkgevers en werknemers: hoe kom je aan voldoende goede collega’s ?
Daarbij speelt naast de aantrekkende economie ook mee dat steeds meer mensen bewust kiezen voor minder werken. Enerzijds om de balans tussen thuis en werk goed te houden. Anderzijds omdat iedereen langer moet doorwerken voor het pensioen in zicht komt. Ook ik maak daarin persoonlijke keuzes, want ook ik wil vitaal de eindstreep halen.
Natuurlijk is een aanbodgedreven arbeidsmarkt met navenante beloningsmogelijkheden voor nu een goede zaak. Daarbij moeten we wel oppassen dat we elkaar niet gek maken. Aanmeldbonussen, cadeau’s bij indiensttreding, zoals fietsen, laptops, gratis wifi bij thuiswerken of vooruitzichten op mooie reizen, maken het concurreren op de arbeidsmarkt voor werkgevers best lastig.
Daarbij is wel één trend heel zichtbaar. Alles is aan het veranderen en verandert steeds sneller. De middelen die nodig zijn om een bedrijf te laten draaien zijn niet meer alleen afhankelijk van de wet van vraag een aanbod, maar ook van geopolitieke ideeën, gecreëerde grondstoffen schaarste, zorgen over het klimaat. Daar komt nog bovenop dat de werkende mens steeds meer de behoefte heeft om zich te ontplooien in plaats van zijn hele carrière slechts één baan te hebben.
Deze ontwikkelingen bieden voor jou en mij als individu kansen. Voor bedrijven biedt het de mogelijkheid zich te onderscheiden. Hou daarbij wel één ding in je achterhoofd. Alle bonussen, cadeau’s, reizen, salarisstijgingen en mogelijke doorgroeimogelijkheden zijn een momentopname. Het aller belangrijkste is een werkgever met de wil om voor de langere termijn in jou te willen investeren en een commitment aan te gaan. Niet alleen voor nu bij een krappe arbeidsmarkt maar ook voor in de toekomst. Bij NS zijn de cao-onderhandelingen in volle gang. Als VHS zetten we ons aan de onderhandelingstafel in voor die investering en dat commitment op de langere termijn.
Marcel Kunst
Voorzitter VHS